کد مطلب:193634 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:97
معنای احسان به پدر و مادر چیست؟
ابو ولاد حناط گوید: از امام صادق - علیه السلام - پرسیدم: خدای عزوجل كه می فرماید: (و بالوالدین احسانا) [1] «و به پدر و مادر احسان كنید» این احسان چیست؟
فرمود: احسان این است كه با آنها نیكو معاشرت كنی و آنها را مجبور نكنی چیزی را كه احتیاج دارند از تو بخواهند، اگر چه بی نیاز باشند (بلكه باید اظهار نكرده وظیفه ی خود را انجام دهی) مگر خداوند نمی فرماید: (لن تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون) [2] «هرگز به نیكی نرسید، مگر از آنچه دوست دارید انفاق كنید»؟
سپس امام صادق - علیه السلام - فرمود: و اما فرمایش خدا: (اما یبلغن عندك الكبر أحدهما أو كلاهما فلا تقل لهما أف) «هرگاه یكی از آن دو یا هر دوی آنها نزد تو به سن پیری رسند كمترین اهانتی به آنها روا مدار».
یعنی اگر تو را به ستوه آوردند و ملول كردند به آنها اف هم نگوئی (و اف علامت ملولی و بیزاری است) (و لا تنهرهما) «و بر آنها فریاد مزن» اگر تو را كتك زدند.
سپس فرمود: (و قل لهما قولا كریما) «و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو».
یعنی به آنها بگوئی خداوند شما را بیامرزد، این همان گفتار لطیف و بزرگوارانه است.
و فرمود: (و اخفض لهما جناح الذل من الرحمة) «و بالهای تواضع خویش را از محبت و لطف در برابر آنان فرود آر».
[ صفحه 514]
یعنی اینكه چشمانت را از نگاه رحمت و لطف به آنها پر كنی، و صدایت را بالاتر از صدای آنها بلند نكنی، و دستت را بالای دست آنها نكنی، و پیشاپیش آنها راه نروی و حركت نكنی. [3] .
[ صفحه 517]
فرمود: احسان این است كه با آنها نیكو معاشرت كنی و آنها را مجبور نكنی چیزی را كه احتیاج دارند از تو بخواهند، اگر چه بی نیاز باشند (بلكه باید اظهار نكرده وظیفه ی خود را انجام دهی) مگر خداوند نمی فرماید: (لن تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون) [2] «هرگز به نیكی نرسید، مگر از آنچه دوست دارید انفاق كنید»؟
سپس امام صادق - علیه السلام - فرمود: و اما فرمایش خدا: (اما یبلغن عندك الكبر أحدهما أو كلاهما فلا تقل لهما أف) «هرگاه یكی از آن دو یا هر دوی آنها نزد تو به سن پیری رسند كمترین اهانتی به آنها روا مدار».
یعنی اگر تو را به ستوه آوردند و ملول كردند به آنها اف هم نگوئی (و اف علامت ملولی و بیزاری است) (و لا تنهرهما) «و بر آنها فریاد مزن» اگر تو را كتك زدند.
سپس فرمود: (و قل لهما قولا كریما) «و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو».
یعنی به آنها بگوئی خداوند شما را بیامرزد، این همان گفتار لطیف و بزرگوارانه است.
و فرمود: (و اخفض لهما جناح الذل من الرحمة) «و بالهای تواضع خویش را از محبت و لطف در برابر آنان فرود آر».
[ صفحه 514]
یعنی اینكه چشمانت را از نگاه رحمت و لطف به آنها پر كنی، و صدایت را بالاتر از صدای آنها بلند نكنی، و دستت را بالای دست آنها نكنی، و پیشاپیش آنها راه نروی و حركت نكنی. [3] .
[ صفحه 517]
[1] سوره ي اسراء آيه ي 23 و 24.
[2] سوره ي آل عمران آيه ي 92.
[3] اصول كافي: ج 3 ص 230 ح 1.